28 Haziran 2006 Çarşamba

Vezirköprü Mani'leri



Vezirköprü yöresinde Düğünlerde, Bayramlarda, Gençler arasında yapılan eğlencelerde,bazen tarlada iş başında mani söyleme geleneği vardır.

Vezirköprü merkez'den derlenmiş anonim mani örnekleri:

Su gelir akmayınan
Ne olur bakmayınan 
Çirkin güzel mi olur 
Çok altın takmayınan

Ata binen efendi
Ceketi kahverengi
Benim yari sorarsan
Adı Muhsin Efendi

Pencereden Bakıver
Bir şişe ırakı ver
Irakıyı verirken
Kendini bırakıver

Dereye indim durdum
Bir çift güvercin vurdum
Güzellerin içinde
Emine'ye vuruldum

Pencerenin önünde
Kitap almış okuyor
Mis mi çaldın kekiline
Yel estikçe kokuyor

Entarisi Dikleme 
Ufacık itikleme 
Benden sana fayda yok 
Boş kapıyı bekleme

Vezirköprü Dedikleri
Katık böreğidir yedikleri
Hiç aklımdan çıkmıyor
Geliyam,gidiyam dedikleri

Çorabın yivine bak
Dönderde bağına bak
Yar canın isteyince
Ankara dağına bak

Vezirköprü'nün köylerinden derlenen anonim manilerimiz.

Çise geliya çise
Beni vedile pise
Pisliğine yanmıyam
İlle boyu pek kısa

Akkoyun meler gelir 
Bağrımı deler gelir 
Yaşın küçük emme 
Aklına neler gelir

Kar yağıya yağıya
Abamı giyecegim
Dul gişiye varıpda
Babamı Diyeceğim

Geydim çorablarımı 
Bağladım bağlarını 
Eşimden ayrılalı 
Erittim yağlarımı

Vezirköprü Nalbantlı Mahallesinde, 1979 ve 1983 yıllarında, Vezirköprü Yeniçelik Köyünde ise 1979 yılında Emekli Öğretmen Hadi İVGİN'in de yardımlarıyla, folklor araştırmacısı Hayrettin İVGİN, mani derlemeleri çalışmalarında bulunmuştur.

Derlenen Maniler Türk Folklor Dergisinde, Size Dergisinde ve Çağrı Dergisinde yayımlanmış ve 1998 yılında Araştırmacı Yazarın yayımlanan derlemeleri kitap halinde Vezirköprü Belediyesi tarafından bastırılarak okuyucuların istifadesine sunulmuştur." Vezirköprü Halk Kültürü Derlemeleri"isimli kitap da yer alan manilerin bir kısmına kitabımızda, Vezirköprü'nün Folklor zenginliklerinin tanıtımına yardımcı olması nedeniyle yer veriyoruz.

Vezirköprü Manileri

Dut Ağacı Dut Verir
Yaprağını Kıt Verir
Oğlan Büyük Kız Küçük 
Sarıldıkca tat verir

Ben sana gelmi dedim
Duvarı Delmi Dedim 
Demir kapı Dururken
Bacadan in mi dedim             

Pınar baştan bulanır 
Dağı taşı dolanır 
Al sevdanı başımdan 
Buna can mı dayanır

Mevsim kara kış idi
Kalemim gümüş idi
Daha yazacam amma
Ellerim çok üşüdü                        

Mektubum Dürt Köşeli
İçinde gül döşeli 
Ağlamadığım gün yok
Yardan ayrı düşeli

Samanlık dolu saman
Sallan sevdiğim sallan
Eller düğün ediyor
Bizim düğün ne zaman

Altın saatim şak şak 
Mümkün ise barışak 
Arada derya deniz 
Mektuplarla konuşak

Masa üstünde vişne
İşle ablacığım işle 
Şimdi buradan geçecek
Yakışıklı enişte                      
Sandıklarda saklıyım
Kırmızı Yanaklıyım
Adaklıca kaynanam
Oğluna meraklıyım


Vezirköprü Nalbantlı Manileri

Abim yaprak kesiyor
Efil efil esiyor 
Abimi gören kızlar
Tavuktan kurban kesiyor

Ak taşı kaldır da gel
Yılanı öldürde gel 
Eğer yarim gelmezse
Tut kolundan al da gel                   

Ata binen ağadır 
Atın yolu dağadır 
Kömür gözlü o yarim 
Bu maniler sanadır.

Ağaca attım urgan
Dibinde sarı yorgan
O yar benim olursa
Kesecem çifte urban                

Al elmanın alından
Tutsam sallanırım
O yarimin yanına 
Girsem cullanırım

Ay doğar arılığa 
Gün doğar kuruluğa 
Buna canmı dayanır 
Beş yıllık ayrılığa

Ak kabağın kökeni
Ele batar dikeni 
Allah'ım sen kavuştur
Hasretlik çekenleri

Ak saman kara saman 
Satılalım biz zaman
Sormak ayıp olmasın
Düğünümüz ne zaman?           

Bahçeye indik miydi? 
Karadut yedikmiydi 
Karadudu yerkene 
Ayrılak dedikmiydi

Vezirköprü Yeniçelik Köyü Manileri

Ceviz dalı eğdiğim
Dibinde eğlendiğim 
Hasta diye işittim 
İyi oldunmu sevdiğim

Çay aşağı çarptığım 
Çevresini kaptığım
Hiç aklımdan çıkmıyor
Sarılıp da yattığım
Tarlalarda pıtırak 
Gelin kızlar oturak 
Oturmaktan fayda yok 
Haydi kaçak kurtulak

Sandık üstünde limon
Yatarım zaman zaman
Oğlan sana varacam
Memur olduğun zaman                  

Su gelir fıcıyınan
Ben içmem acıyınan 
Yarim selam göndermiş 
Dilinin ucuyunan

Evleri öte başta 
Kuşlar öter ağaçda 
Seni sevdim seveli 
Aklım kalmadı başta

Karşıdaki pelidin 
Üstündeki ben idim
Değildim ben hiç böyle
Sevdalıktan eridim

Sarı taksi geliyor
Ciğerimi deliyor
Ablam gelin gidecek
Sıra bana geliyor                     

Dama koydum yakacak 
Şimdi yaylı kalkacak 
Ben gidiyom askere 
Sana kimler bakacak               

Havza yolu pirket taş
Dilim kuru gözüm yaş
Nasıl Kavuşacağız 
Fidan boylu arkadaş                

Tarlam tezek değilmi 
Bağrım ezik değilmi 
Sen orada ben burda
Bize yazık Değilmi

Sakın inme yamadan 
Tutturamazsın taban 
Beni unutamazsın 
Diyar diyar dolaşsan

Karyolanın yayları
Ben beklerim ayları 
Yarim gelecek diye 
Yapıyorum çayları                   

Dama serdim kilim
Tut kaynana dilini
Şimdi oğlun gelirse
Kırar kambur belini                 

İpek mendil katarım 
Kalpden kalbe atlarım 
Bana bir muska yazın 
Kem gözlerden çatlarım          


1 yorum:

  1. Babamlardan duydum araştırdım Vezirköprü manileri diye daha güzelleri bile var🙃

    YanıtlaSil