9 Mayıs 2006 Salı

Samsun İlinin Ekonomik Yapısı-II



5. Samsun 19 Mayıs Projesi
Bu proje ile Samsun'un yeni ilçelerinden Ondokuzmayıs ilçesi ve çevre köylerine ait ve Bafra Ovası Sulaması Sağ Sahil anakanalı üzerinde kalan 1.654 hektar tarım arazisi sulanacak ve ayrıca Ondokuzmayıs ilçe merkezi ile Samsun - Atakum'daki yerleşim yerlerine 40,05 hm3 /yıl içme suyu sağlanacaktır.

Projenin depolama tesisis olan Ondokuzmayıs barajının temelden yüksekliği 79 m, gövde dolgu hacmi 2.567.000 m3' dür. 1997 yılında Bölgemizin girişimleri ile ihalesi için DPT izni sağlanmış ve Ocak/1998 de 1997 yılı fiyatları ile 2,8 trilyon TL keşif bedeli üzerinden ihalesi yapılmıştır. Sulama şebekesi ve içmesuyu tesisleri dahil tüm projenin tesis bedeli 2002 yılı birim fiyatları ile yaklaşık 30 trilyon TL' dir. İnşaata 1999 yılında başlanmıştır. Derivasyon tüneli kazı ve betonlama bitirilmiştir. 2002 yılı ödeneği  205 milyar TL'dır. Ödenek oldukça yetersizdir. Derivasyon tüneli enjeksiyon ve dolusavak kazısı için 3 trilyon TL ek ödeneğe ihtiyaç bulunmaktadır. 2001 yılı sonunda yüklenici firma ihalelerdeki iskonto bedelinin çok yüksek olması nedeni ile işin tasfiyesini talep etmiş ve talebi uygun görülmüştür. Projeli koşullar tam sağlandığında Ondokuzmayıs Projesinden sağlanacak yıllık tarımsal net gelir artışı, 2002 yılı fiyatları ile yaklaşık  4,5 trilyon TL olacaktır.

6. Ladik Derinöz Projesi

Proje alanı Samsun ve Amasya illerinin sınırları içerisinde yer alan bir sulama projesidir. Bu proje ile Ladik ve Derinöz ovalarında 6.200 hektar tarım arazisinin sulanması öngörülmektedir.

Projenin depolama tesisini oluşturan Derinöz Barajının ihalesi 1990 yılında yapılmış olup inşaat halen devam etmektedir Temelden 77 m yüksekliğindeki barajın gövde dolgu hacmi 3.250.000 m3 ve arkasında biriktireceği su hacmi ise 20.000.000 m3 dür. Baraj'ın dolusavak inşaatı bitmiş, gövde dolgusunun 150.000 m3 'lük kısmı kalmıştır. Yıl içerisinde sağlanan 475 milyar TL'lık ödenekle geride kalan 150.000 m3  lük gövde dolgusu yapılacak ve barajda su tutulacak vaziyete getirilecektir. 2002 yılı birim fiyatları ile barajın tahmini maliyeti 30 trilyon TL dir. Projenin sulama şebekesi ünitesinin ihalesi ise 1995 yılı sonunda yapılmış olup, 1996 yılında başlanan inşaat devam etmektedir. 2002 yılı birim fiyatları ile sulama şebekesinin tahmini maliyeti 18 trilyon TL dir.

Sulama şebekesi yılı ödeneği 500 milyar TL'dir. Ödeneği ölçüsünde işe devam edilmektedir. Projenin 2002 yılı ödeneği 1.3 trilyon TL' dir. Derinöz barajının tamamlanıp, su tutulabilmesi için 2002 yılında 500 milyar TL ek ödeneğe ihtiyaç vardır.Proje toplam ek ödenek ihtiyacı 1.5 trilyon TL'dır . Toplam keşfi 52 trilyon TL olan proje  tamamlandığında  sağlanacak yıllık net gelir artışı, 2002 yılı fiyatları ile yaklaşık 8 trilyon TL olacaktır.

Küçük Su Projeleri 
1. Samsun 19 Mayıs Üniversitesi İçme ve Kullanma Suyu Temini Göleti: Ondokuzmayıs Üniversitesi Kampüsünün içme ve kullanma suyu ihtiyacını karşılamak üzere Üniversite ile idaremiz arasında yapılan bir protokol uyarınca, bedeli mukabili Üniversite adına idaremizce inşaa edilmekte olan 2. gölettir. Samsun Merkez Karakavuk köyü yakınlarında Değirmenderesi üzerinde inşa edilmekte olan kil çekirdekli kaya dolgu tipindeki göletin temelden yüksekliği 40,5 m gövde dolgu hacmi 283000 m3 tür. Üniversite kampüsü ne içme ve kullanma suyu iletimini sağlayacak kanalın uzunluğu 3 km dir. 1998 de gölet inşaatı tamamlanmıştır. Üniversite Rektörlüğünden protokol gereği yeterli ödenek sağlandığı takdirde (300 milyar TL) terfi hattı ve pompa inşaatı 2002 yılında tamamlanarak tesis tümüyle işletmeye açılmış olacaktır.

2. Samsun Havza Dereköy Göleti ve Sulaması: Samsun-Havza ilçesine bağlı Dereköy'de 51 metre yükseklikte ve kil çekirdekli kaya dolgu tipinde 1.320.000 m3 gövde dolgusuna sahip bir gölet ve 54,5 km ana kanal inşa edilerek 1.183 hektar tarım alanının sulanması öngörülmektedir. 1992 yılında uygulama programına alınmış ve aynı yıl ihale edilmiş olup inşaat devam etmektedir. Gövde inşaatı tamamlanmış olup gölette su 2000 yılı Ekim ayı içinde su tutulmuştur. Sulama şebekesi inşaatı sürmektedir. Projenin 2004 yılında tamamen bitirilmesi programlanmıştır.

3. Samsun Havza Hacıdede Göleti ve Sulaması: Havza ilçesine bağlı Hacıdede köyünde yapılmakta olan temelden 44 m yükseklikte ve kil çekirdekli kaya dolgu tipinde 600 000 m3 gövde dolgusuna sahip bir gölet ve 20 km ana kanal inşası ile 520 hektar tarım alanına sulama suyu sağlanacaktır. 1994 yılı uygulama programına alınmış ve aynı yıl sonunda ihalesi yapılmış olup inşaat devam etmektedir. Gölet gövde inşaatı tamamlanmıştır. Dolusavak ve kanal inşaatı çalışmaları sürmektedir. Yeterli ödenek sağlandığı takdirde 2004 yılında bitirilmesi programlanmıştır.

4. Samsun Vezirköprü Duruçay Göleti ve Sulaması: Vezirköprü ilçesine bağlı Duruçay köyünde yapılmakta olan temelden 38 m yükseklikte ve kil çekirdekli yarı geçirimli dolgu tipinde 286 000 m3 gövde dolgusuna sahip bir gölet ve 25,8 km ana kanal inşası ile 1.229 hektar tarım alanına sulama suyu sağlayacaktır. 1993 yılında uygulama programına girmiş ve ihalesi 1994 yılında yapılmış olup inşaat devam etmektedir. Gövde inşaatı tamamlanmıştır. Dolusavak inşaatına 2001 yılında başlanmıştır. 2004 yılında tesisin tümüyle bitirilmesi programlanmıştır

5. Samsun Merkez Taflan Göleti ve Sulaması: 1997 yılı uygulama programına önerge ile alınan Taflan göleti ile Samsun Merkez Taflan kasabasında temelden 42,90 metre yükseklikte ve kil çekirdekli kaya dolgu tipinde 436 000 mJ gövde dolgusuna sahip bir gölet ve 8,5 km ana kanal inşa edilerek 475 hektar tarım alanının sulanması öngörülmüştür. 1998 yılında ihale edilmiştir. inşaatına 1999' da başlamış olup gölet ve şantiye ulaşım yolları bitirilmiş olup 225 m boyundaki derivasyon tüneli açılmış ve betonlaması 2000 yılı sonunda bitirilmiştir. 2001 yılı sonuna doğru Kurugökçe deresinin tünele derivasyonu sağlanarak göletin gövde inşaatına başlanılacaktır. 2003 yılında sulama şebekesi ihalesi yapılacak ve tesis tümüyle 2004 yılında bitirilecektir.


ORMANCILIK

Samsun ilinde
3 Orman İşletme Müdürlüğü (Merkez , Bafra ve Vezirköprü ‘de  )
4 adet Kadastro Komisyon Başkanlığı (3 ü Merkezde ,1 i Bafra’da)
1 adet Eğitim Şefliği (Bafra’da)
30 adet Orman İşletme Şefliği
2 adet Kadastro Mülkiyet Şefliği (Samsun ve Bafra’da)
56 adet Toplu Koruma ve Bölge Koruma Merkezi
mevcut olup ,Vezirköprü ve Bafra’da olmak üzere 2 adet kereste fabrikası,Tekkeköy, Vezirköprü ve Bafra’da 4 adet orman fidanlığı vardır.


Süt Sığırcılığı

Sun'i Tohumlama Çalışmaları :Hayvan ıslahında etkin ve ekonomik metot olan sun'i tohumlama yoluyla sığır Irklarının ıslahı uzun yıllardan beri aralıksız olarak sürdürülmektedir. İlimizde 12 ilçede (Ayvacık, Salıpazarı, Yakakent ilçeleri hariç) sun'i tohumlama çalışmaları yapılmaktadır. 13 Ekip halinde, dondurulmuş sperma ile sürdürülen sun'i tohumlama çalışmalarında Jersey, Montofon, Simental ve Holstein ırkı tohumlar kullanılmaktadır.

2001 yılında 10,937 baş hayvana suni tohumlama yapılmış, 2002 yılı için 12.150 baş hayvanın sun'j tohumlaması programa alınmıştır.

Tabii Tohumlama :Köy Hayvancılığının tabii tohumlama yolu ile ıslah projesi faaliyetleri, ilimizin 5 ilçesinin 25 köyünde, mevcut 6 boğa barınağında, toplam 17 baş boğa ile yürütülmektedir. 2001 yılında tabii tohumlama ile 1.173 baş inek tabii olarak tohumlanmıştır. Her yıl ortalama 1.200 civarında melez buzağı elde edilmektedir.

Soy Kütüğü Çalışmaları: Türk-Alman işbirliği çerçevesinde yürütülmekte olan "Sığır Yetiştiriciliği Enformasyon Sistemi" projesi anlaşması 22 Kasım 1990 tarih ve 20703 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Projenin Amacı: Türkiye'de seçilmiş bölgelerde ülke şartlarına uygun yetiştiricilik bilgi sisteminin yerleştirilmesi ve yetiştirici birliklerinin kurulmasıdır. Bu amaç doğrultusunda 05.01.1996 tarihinde ilimizde Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği kurulmuştur. Birliğin merkezi Samsun'da olup, Vezirköprü ve Bafra ilçelerinde birer şubesi vardır. Toplam 91 üyesi mevcuttur. Kurulan Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği çalışmalarından beklenen sonuçlar;

Enformasyon sisteminin kurularak yetiştiriciden proje merkezine, proje merkezinden yetiştiriciye bilgi akışının sağlanması,
Islah edilmiş damızlık materyalde artış ve sonuçta hayvan ıslahı amacıyla daha fazla kültür ırkı sığırın ithal edilme zorunluluğunun ortadan kalkması,
İlgili kuruluşlar arasında daha iyi bir işbirliğinin sağlanması,
Süt piyasasının çiftçiye menfaat getirecek şekilde düzeltilmesi,
Kendini yönetebilen bir yetiştirici birliğinin gelişimini sağlamak,
Gelişmiş üretim tekniklerinin kurulmasıdır.

Ilimizde halen yürütülmekte olan "Sığır Yetiştiriciliği Enformasyon Sistemi" projesi ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği kapsamında 8 ilçede 91 aktif işletmede toplam 1917 dişi materyal ve 481 erkek hayvan ile çalışmalar yürütülmektedir. Ayrıca Önsoykütüğü projesi kapsamında 6100 adet dişi materyal kaydedilmiştir.

işletme bazında yapılan çalışmalar: Kayıt tutma, numaralama, aylık süt ölçümleri, üç ayda bir sütte yağ kontrolleridir. 2001 yılında yeni doğan 1200 hayvanda numaralama yapılmış, 628 adet tohumlama gerçekleştirilmiştir.


MADENLER
Samsun merkez ilçede bilinen metalik maden ,endüstriyel hammadde veya birincil enerji kaynağı bulunmamaktadır. İl genelinde ancak Havza ve Vezirköprü’de linyit kömürü , Havza ve Ladik’te kaplıca suyu  ,Bafra ve Çarşamba’da da maden suyu bulunmaktadır.

Maden ve Taş ocağı sektörüne ait katma değer, işletme sayısı, istihdam ve ücret verilerinin Türkiye toplamı içerisindeki payları, Karadeniz Bölgesi için sırasıyla %8.12 , % 10.23 , % 34.58 ve % 35.5’dir.

Maden Varlığı, Rezerv ve Tenör Bilgileri  
Çimento Hammaddeleri : Ladik Yatağı
Kurşun Çinko : Vezirköprü-Ersandıklı
Manganez:  Kavak,Vezirköprü,Ladik
Tuğla Kiremit:  Dikbayır Yatağı
Linyit:  Havza


ELEKTRİK 
Samsun’da elektrik tüketimi; meskenlerde % 36.33 , resmi dairelerde %29.94 , sanayide % 15.18 , ticarette %6.69 , aydınlatmada %4.92 , şantiyelerde % 0.44 ve diğerlerinde %4. 57  şeklindedir.

Türkiye ve Karadeniz Bölgesinde toplam içinde en fazla elektrik tüketimi sanayi işletmelerinde, Samsun ilinde ise meskenlerdedir. İkinci sırada ise Türkiye ve Karadeniz Bölgesinde meskenler, Samsun ilinde ise resmi daire’ler gelmektedir.

Samsunda elektrik abone sayıları; meskenlerde % 78.69 , ticarette %11.04 ,Sanayi de  % 4.71 ,Resmi dairelerde % 0.95 ,Şantiyelerde %0.1 ve değerlerinde % 1.59 dur.

Abone sayılarına bakıldığında en fazla payı  Türkiyede % 81.76 , Karadeniz Bölgesinde  % 85.43  ve Samsun ilinde  % 78.69 ile meskenler almaktadır.İkinci sırada ise Ticaret haneler gelmektedir.


SOSYAL HİZMETLER
Samsun Sosyal Hizmetler Müdürlüğü bünyesinde bulunan Süleyman Yançatoral Çocuk Yuvasında 253, Yaşar Doğu Yetiştirme Yurdunda 139, Kız Yetiştirme Yurdunda 59, 19 Mayıs Kreş ve Gündüz Bakımevinde ise 39 çocuk ve 75.Yıl Bafra Huzurevinde 46, Havza Huzurevi ve Rehabilitasyon Merkezinde 93 özürlü/yaşlı, Kadın Konukevinde 4 kadın barındırılmaktadır. Ayrıca Yaşar Doğu Mahallesinde kurulan Toplum Merkezi'nde ise 550 çocuk, 500 kadın, 35 gence koruyucu, önleyici nitelikte eğitim çalışmaları ile 90 aileye ayni-nakdi yardım hizmeti sunulmuştur.İl Müdürlüğüne bağlı 8 resmi kuruluş ve 26 Özel Kreş ve Gündüz Bakımevi ile  5 Çocuk Kulübü, 4 Özel Rehabilitasyon Merkezi mevcut olup, 314 çocuk sayılıdır. İlde bunlardan başka Büyükşehir Belediye Başkanlığına bağlı bir Huzurevi vardır.


Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Başkanlığınca 2002 yılı Aralık ayı sonu itibariyle toplam 22.889 vatandaşa 829.060.713.069.-TL. ayni yardım, 77.090.000.000.-TL. nakdi yardım olmak üzere toplam 906.150.713.069.- TL yardım yapılmıştır.

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Başkanlığınca 2003 yılı Ocak ayı sonu itibariyle toplam  7440 vatandaşa 88.421.610.540.-TL. ayni yardım, 134.750.000.000.-TL. nakdi yardım olmak üzere toplam 223.171.610.540.- TL yardım yapılmıştır. 

İSTİHDAM 
Devlet İstatistik Enstitüsü 'nden alınan 2000 yılı verilerine göre, Samsun'daki nüfus ve işgücü durumu şöyledir; Kurumsal olmayan sivil nüfus 344.000, 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus 255.000'dir. İşgücü durumu 103.000'dir. İstihdam edilenler 93.000 iken, işsizlerin sayısı 10.000'dir. İşgücüne dahil olmayanlarda ise iş arayıp son üç ayda iş arama kanalı kullanmayanlar 4000, iş aramayıp iş başı yapmaya hazır olanlar 2000, mevsimlik çalışanlar ise 1000 kişidir. Erkek, bayan ayrımı yapıldığında kurumsal olmayan çalışabilir sivil erkek nüfusu 122.000 olup, istihdam edilenlerin sayısı 73.000, işsizlerin sayısı ise 6000'dir. Kurumsal olmayan çalışabilir bayan sivil nüfus 133.000 olup, istihdam edilenler 20.000, işsizler ise 4.000'dir. Toplam istihdamın %2,2'si tarım sektöründe yani kırsal alanlarda, %19,4'ü sanayide, %8,6'sı İnşaatta, %69,9'zu ise hizmet sektöründe çalışmaktadır.


Samsun İlinin Nitelikli ve Niteliksiz İşgücü Kaynakları
Her ilde olduğu gibi, Samsun'un işgücü kaynaklarını da ilin nüfusunu oluşturan yetişkin  bireyler oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra ildeki Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Meslek Liseleri, Halk Eğitim Merkezi, Çıraklık Eğitim Merkezi gibi kurumlar nitelikli işgücü kaynağı oluşturmaktadır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder