Deniz Kirliliği ve Samsun

---

Denizleri kirleten kaynaklar Deniz ortamının alıcı ortam olması nedeniyle çok çeşitlidir.Bunlar ;

-Havadan kirlenme:Isınma ve enerji üretimi için yakılan petrol türevleri, kömür ve diğer yakıtlar fabrikalar ve giderek artan araç sayısı nedeniyle ortaya çıkan egzos gazları sadece atmosferi kirletmekle kalmayıp meteorolojik olaylarla denizleri kirletmektedir.

-Deniz araçlarından kaynaklanan kirlenme; Genelde gemi sintine sularının denize basılası ve gemilerin akaryakıt ikmali sırasında meydana gelen sızıntı ve kaçak olayları sonucu, tankerlerin kazaları sonucu ve

gemi tuvalet , çöp ve atık yiyeceklerden kaynaklanmıştır. Özellikle deniz kıyısına kurulmuş olan yerleşim birimlerinin herhangi bir arıtım yapmadan kanalizasyonlarını doğrudan denize vermeleri ve ya diğer yerleşim birimlerinin dereler vasıtasıyla atık sularını denize ulaştırmaları ve kıyı bölgeleri yaygın bir şekilde kirlenmektedir.

Su Kaynağı Kirlenme Nedenleri

1-Karadeniz;   Evsel sıvı atık, evsel katı atık, sanayi atıkları, zirai faaliyetler, denizcilik

2-Kızılırmak;   Evsel Atıksular,evsel katı atık, sanayii atıkları, zirai faaliyetler

3-Yeşilırmak;  Evsel atıksular, evsel katı atık,sanayii atıklar, zirai faaliyetler

4-Mert Irmağı; Evsel sıvı atık, evsel katı atık, sanayi atıkları, zirai faaliyetler

5-Kürtün Çayı; Evsel sıvı atık, evsel katı atık, sanayi atıkları, zirai faaliyetler

6-Yılanlı Dere; Evsel sıvı atık, evsek katı atık, sanayi atıkları, zirai faaliyetler

Deniz kirliliğinin başlıca nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

1-İl merkezinde evsel nitelikli atık suların arıtılamaması,

2-Küçük yerleşim merkezlerinde Terme İlçesi hariç arıtma tesisi bulunmayışı,

3-Fosseptik atıkların vidanjörlerle çekildikten sonra gelişigüzel yerlere boşaltılması,

4-Organize sanayi bölgelerinin arıtma tesislerinin bulunmaması

5-Sanayi kuruluşlarının bir kısmında arıtma tesislerinin bulunmaması,

6- Deniz araçlarının oluşturduğu kirlilik

Öte yandan atık sular genel olarak:

1-İçme ve Kullanma suyu rezervlerine karışması,

2-Alıcı ortamdaki canlı hayatı tehdit etmesi ,

3-Yer altı suyunda kirlilik meydana getirmesi,

4-Etrafa kötü kokular yayılması

5-Haşere ve zararlı canlıların üremesine neden olması

6-Suyun renginde değişikler olması

7-Alıcı ortamların (göl, deniz, akarsu gibi )rekreasyon alanı olarak kullanımını

engellemesi, gibi nedenlere sebep olabilirler.

Su ve Kıyı Yönetimi, Strateji ve Politikaları

Deniz kirliliğinin önlenmesi için alınan tedbirlerden en önemlisi iller bankasının evsel atıksuların arıtımı için yürüttüğü projedir. Projenin tamamlanması ile birlikte sahilde çevresel yönden büyük iyileşmenin olması beklenmektedir.

1-Altyapı sistemlerinin arıtma tesisi ile sonuçlandırılması

2-Altyapı sistemleri bulunmayan yerleşim birimlerinde uygun foseptik sistemlerinin kullanılması

3-Sanayii tesislerine atıksu arıtma tesisi kurulması

  

Samsun Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde oluşan evsel atık suların toplanması , iletimi, arıtımı ve deşarjına ilişkin bilgiler aşağıdadır:

1-Büyükşehir sınırları içerisindeki evsel atık sular merkez ve Atakum bölgesi olmak üzere iki ayrı bölgede toplanmaktadır.

2-Atakum bölgesindeki atık sular , Köy hizmetleri Bölge Müdürlüğünün Bafra tarafında kalan sahil kesimindeki kumluk alanda toplanıp , burada ön arıtma tesislerinden geçirildikten sonra 1100 m açıktan derin denize deşarj edilecektir. Bu bölgenin atık suları , aynı alandan şimdilik geçici olarak denize deşarj edilmektedir.

3-Merkez bölgesindeki atık sular Canik Belediyesi sınırları içinde , Devgeriş Köy yolu altında kalan alanda toplanacak olup, ön arıtma tesislerinden geçirildikten sonra 1500 m açıktan derin denize deşarj edilecektir. Ön arıtma tesislerinin yapılacağı alanın hukuksal işlemleri Belediyesi tarafından henüz bitirilememiştir. Merkez bölgesindeki atık sular Mert Irmağının sol sahil ucundaki dolgu alanında yapılan terfi merkezi yardımı ile geçici olarak denize (liman dışı) deşarj edilmektedir. Canik Belediyesi Sınırları içinde toplanabilen atık sular ise Belediye evleri karşısındaki alandan geçici olarak denize savaklanmaktadır.

Samsun kanalizasyon projesi halen yatırım programında olup , Atakum ,Merkez ve Tekkeköy Bölgelerinde yapılacak ön arıtma ve deniz deşarjlarının bir bütün olarak ele alınması düşünülmektedir. Ancak merkez bölgesi ön arıtma yerindeki imar problemleri giderilemediğinden ve parasızlık nedeniyle ön arıtma ve deniz deşarjları ihale edilememiştir.

Küçük Sanayii Siteleri ve Organize San.Bölgesi atık suları: Samsunda bir tanesi Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde olmak üzere 4 adet küçük sanayii sitesi ve Tekkeköy İlçesi sınırları içinde de bir adet organize sanayii bölgesi bulunmaktadır.

İl sınırları dahilinde bulunan Organize Sanayii Bölgesi için imar uygulama alanı 1.590.933 m2, arıtma tesisi alanı 12.785 m2 olarak yer ayrılmıştır. OSB içerisinde 117 adet sanayii parseli bulunmaktadır.

OSB Müteşebbis teşekkül başkanlığı tarafından arıtma tesisi avam projesi planı hazırlanmış ve San. Ve Tic. Başkanlığına sunulmuştur. OSB ’ye ait atıksu arıtma tesis projesi etüt karakteristiği San. Ve Tic. Bakanlığının 1998 yılı yatırım programında yer almaktadır.

Halen Organize Sanayi Bölgesinde 50 parselde 27 tesis faaliyette olup 34 parselde 32 tesis inşaat halindedir. Bölge altyapısı Organize Sanayi Bölgesi ile birlikte imar planı komşusu olduğu İlkadım Küçük Sanayi Sitesi ve 19 Mayıs Küçük Sanayi Sitesine de hizmet verecek şekilde proje ve inşa edilmiştir.

Arıtma tesisinin bir an önce kurulmasına ilişkin OSB müdürlüğüne gerekli yazışmalar yapılmıştır. OSB müdürlüğünün cevabi yazılarında OSB’’de oluşan atıksu karakteristiğinin tam olarak belli olmadığı ve atıksu arıtma tesisinin projelendirilmesi ve yapımı aşamalarının bölgemiz büyükşehir belediyesi sınırları içerisine alınmasını müteakip ve arıtılacak atık suyun nitelik ve niceliğinin doğru olarak tespit edilmesi amacıyla, müşterek şebekeye atık sularını verecek küçük sanayi sitelerinin doluluk oranları belli bir yoğunluğa ulaştığında bakanlığımız koordinasyonu ve işbirliği içerisinde değerlendirileceği bildirilmiştir.