14 Ekim 2006 Cumartesi

Ermeni Fesedesi


Merzifon Zâbıta Kâtibinden Alınan 11 Kânûn-ı Evvel Sene 1311 Târihli Mektup Sûretidir

Geçen üçyüzyedi senesinde Merzifon'a bir saat ba‘îd mesâfede kâ’in Değirmendere nâm mahalde iki nefer Ermeni eşkiyâsı tarafından atılan kurşundan bir kişi ile bir hayvan telef edilmiş idi.

Üçyüzsekiz senesinde “Ey hükûmet, vergi için milletimizi sıkıştırmayınız. Zâlimlik etmeyiniz. Bugün böyle kalmaz” ibâresi yazılmış mühür yerine martin fişengi basılmış bir takım kâğıdlar câmi‘ avlularına bırakılmış idi.

Biraz müddet sonra Malatya'da humbara ile derdest ve Samsun tarîkıyla Dersa‘âdet'e i‘zâm edilen [191] Rusyalı Şamaun'u muhâfızı elinden almak üzere Merzifon ile Havza arasında kâ’in Çelenk Boğazı'nda on sekiz nefer Ermeni eşkiyâsı görülmüş ve merkûm Şamaun'un firâr ile Samsun'dan Merzifon'a gelerek Ermeni hânelerinde ihtifâ eylemesi üzerine tekrâr derdest ve icrâ-yı tahkîkât olundukda, merkûmun her hânede beytûtet ettiği ve riyâseti tahtında tahlîs akçesi nâmıyla bir çok i‘âne cem‘ eylediği anlaşılmış idi.

Bundan evvel Ermeni fesedesi tarafından geceleri silâh atılarak pek çok def‘alar nümâyiş icrâ edildiği dahi görülmüş idi. Ve hattâ bir Ermeni âlüftesinin hânesine bi'd-duhûl mezbûreyi cebren dağa kaldırarak orada itlâf eylemiş olanların Ermeni fesedesi olduğunu maktûle-i mezbûrenin oğlu beyân ve ifâde eylemiş iken, yine Ermeniler mahallelere yaftalar ta‘lîk ile da‘vet-i isyân eylemişler ve Hükûmet-i Seniyyeye ihbârât-ı sâdıkânede bulunanları katl etmek sûretiyle de mel‘anetden geri kalmamışlar idi.

Bu miyânda Ermeni fedâ’îlerinden olup, yedlerinde Karadağ revolverleriyle iki adet humbara olduğu hâlde derdest olunmuş olan Varteris Kirkor'un Dersa‘âdet'e i‘zâmını müte‘âkib Rusyalı Leon Parsih idâresindeki Frahor eşkiyâ çetesi asâkir-i zabtiyye ile musâvele etmiş ve dört neferi hayyen ve beş neferi meyyiten elde edilmiş ve bu müsâdemede asâkir-i zabtiyyeden dahi iki nefer maktûl vukû‘ bulmuş idi.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder