25 Aralık 2006 Pazartesi

Bafra Civarında Pontusculuk Faaliyetleri



Haritadan Silinen Kasaba; Çaşur
Bir ziyaretçimiz Bafra'nın Çaşur köyü ile ilgili bilgi ve belge talebinde bulunmuştu. Ancak gördük ki bu köy (o günün kasabası) 15 Ağustos 1919 gecesi 12.000 Hristiyan milis tarafından basılmış, burada bulunan 1.000 asker ve çoğu kadın ve çocuk olan 400 sivil öldürülmüş, sağ kalanlar ise Kolay halkı tarafından korunup kollanmışlardır. Kolaylılar, Kurtuluş savaşı yıllarında Bafrada kurulan " Müdafai Hukuk Cemiyetinde" etkin rol üstlenmişlerdir. ( Kolaylı Hacı Hafız Mustafa Önder, Cemiyetin kurucularındandır.) Pontuscu Rum çetecilerine karşı başarılı bir mücadele vermişler, bu çeteleri Kolaya sokmamışlardır. Rum çetelerinin Çaşur ve Düzköyü yakmalarında sağkalanları bağırlarına basmışlar ve Kolayda barındırmışlardır.

Ayrıca şu sayfamızda daha teferruatlı anlatımlar mevcuttur.

Bu Konuda bir diğer kaynak; "Two years later, in 15 April 1919, 12.000 Andarts attacked, with accompany of women and children to deceive Turkish people, to a neighbour Turkish town, Casur, at midnight. They carried out serious criminal acts and they did not just killed men with arms but also the men without arms. Christians killed 1000 soldiers and 400 women and children. They burned 400 houses, wounded 800 soldiers, gendarme and civil."

Tersten Okumak İçin Bir Kaynak:
http://devrimcikaradeniz.com/2014/01/31/bafra-meryemana-magarasi-katliami-517-kadin-ve-cocuk-30-partizan/ 

Ve Bir Canlı Tanık:
http://www.youtube.com/watch?v=4EQqckzjCIc





Bafra, Trabzon Vilayeti içerisinde I. Dünya savaşı sırasında  ve sonrasında Rumların, Osmanlı hükümetine ve TBMM rejimine karşı silahlı mücadele ettiği iki bölgeden birisiydi (diğeri için Bk. Santa; her iki bölgenin dağlık oluşu, halklarının dağlılara özgü kan davası ve Karadenizlilere özgü atalarını ev bahçesine gömerek toprağa kutsiyet kazandırma gelenekleri [bu yüzden Bafra’lılar köylerine muhacir yerleştirilmesine şiddetle karşı çıkmışlardır] ve silaha olan düşkünlükleri dikkat çekicidir)


I. Dünya savaşı sırasında gerek Türk, gerek Hristiyan pek çok asker kaçağı bulunmakta olup, hükümet tarafından yakalandıklarında idam ediliyorlardı. Pek çok asker kaçağı gibi Bafra’lı Rumlar da köylerine dönüp saklanmışlardı. Kaçakların köylerinin civarında saklandığını ve aileleri tarafından beslendiklerini düşünen jandarma, aileler üzerine baskı yapmakta; bu baskı köylüler ve kaçaklar tarafından etnik bir bakış açısıyla yorumlanmakta ve karşı tepki doğmaktaydı (Yerasimos, 1989: 37)
    
25 Mart 1908 tarihinde Samsun’a metropolit olarak atanmış ve dinine bağlı cahil köylüleri kolaylıkla yönlendirebilecek bir konumda olan Germanos Karavangelis’in, bölgeyi Yunanistan’a bağlamak için asker kaçağı Rumların umutsuz durumunu bir fırsat olarak değerlendirmiştir. 1900 - 1907 yılları arasında Kastoria metropoliti iken Makedonya’da ki Bulgar isyanının kışkırtıcılarından birisidir.

Metropolit kendi ağzından gerilla savaşında oynadığı rolü kaydetmiştir:
“Başlangıçta küçük ve düzensiz olan bu grupları, Makedonya’daki mücadelemizden edindiğim uzun süreli deneyimle, düzenli ve savaşabilir gerilla birlikleri olarak örgütle-meye başladım. Bu birliklerin sayısı çoğaldı. Onların başına bu göreve layık ve savaş de-neyimi olan komutanlar geçtikten sonra, bu ünvanları ki onlara kendim veriyordum, bu gruplar gerçek askeri birliklere dönüştü. Her biri taşranın bir bölgesini himayesi ve salt yetkisi altında bulunduruyordu” (Antemidis, 1998; NAK 216)

Asker kaçakları, yakalandıklarında idam edilecek olacaklarından, kaybedecek bir şeyleri bulunmamakta, bu yüzden kolaylıkla yönlendirilmekteydiler. Metropolitin çabaları, yerel eşrafın da desteği ve hükümetin baskısı, Rum asker kaçaklarının çeteler halinde örgütlenmelerine zemin hazırlamıştır.

Balkan savaşları neticesinde yaşadığı topraklardan Anadolu’ya göçmek zorunda kalan Müslüman muhacirlerin, hükümetin Rum köylerine yerleştirilmeye çalışması böl-ge nüfusunun % 47’sini oluşturacak kadar kalabalık olan Rum’ları ilk defa jandarmayla karşı karşıya getirmiştir. Kirazlık, Çırahman, Ökse, Tekseris, Çinit, Andreandon, Çınarlı köylerine jandarma kontrolünde göçmen grupların yerleştirilmek istenmesi silahlı çatışmaya sebep olmuştur.  Hükümet göçmen yerleşimine en çok direnen üç köydeki (Ökse, Çirahman ve Tevkeris) Rum evlerini ateşe vermiş buna karşın Rumlar, Vasil Usta adlı yerel bir lider etrafında birleşmişse de bir süre olaysız geçmiştir.

1916 Mayıs’ında Trabzon kentinin, Ruslar tarafından işgalinin ardından, Rus ordusu, Giresun civarında ilerlemesini durduran Türk ordusunun arkasında ikinci bir cep-he açmak amacıyla, Bafra’lı Rumlara ciddi miktarda silah ve cephane yardımı yapıp, eylem de bulunmaya teşvik etmiştir. Vasil Usta, 1916 yılının Haziran ayının sonlarında, yanındaki on adamıyla savaş hattını aşarak Rus ordusunun işgali altındaki Trabzon’a gelmiş ve burada Rus karşı casusluk teşkilatının şefi Albay Artatov ile buluşmuştur. Rus hattının gerisinde silahlı çeteler kurma işi ile görevlendirilen Vasil Usta, 3 Temmuz’da bir Rus torpido gemisiyle Samsun’a çıkarılmıştır. Rusların amacı, Rum çetecilerin cephe gerisinde Türk ordusuna karşı oyalama ve yıpratma savaşı sürdürmesidir. Rusların kendilerini oyaladıklarını düşünen Vasil Usta, hükümeti Rum köylerine yönelik bir şiddet eylemine yapmaya zorlamak amacıyla çevredeki Türk köylerini basarak sözde Rumlara eziyet eden kişileri öldürmüş hatta bizzat jandarmaya saldıracak kadar cüret göstermişse de 18 Ekim’de 9 adamıyla Trabzon’a sığınıp, savaşın sonuna kadar orada kalmıştır. Bu provokasyon bölge halkının, Giresun, Trabzon ve Rize’li Laz çetelerinden yardım istemeleriyle ve hükümetin bölgedeki Hristiyanları cepheden uzak iç bölgelere zorunlu göçe tabii tutmasıyla sonuçlanmıştır. Bu tarihten itibaren irili ufaklı pek çok olayın yanı sıra iki önemli çatışma yaşanmıştır:

1-) 1917 Nisanında, Türk ordusu ve başıbozuk adı verilen Müslüman milisler, Otkaya köyü civarında bulunan Meryem Ana mağarasını basıp burada bulunan 80 isyancıyı öldürüp, mağaraya sığınmış olan 700 kadın ve çocuğu dayaktan geçirmiştir.
   
2-) 15 Ağustos 1919 gecesi 12.000 Hristiyan milis Çaşur kasabasını basıp, burada bulunan 1.000 asker ve çoğu kadın ve çocuk olan 400 sivili öldürmüştür.

Kaynak: Özhan Öztürk. Karadeniz Ansiklopedik Sözlük.İstanbul. 2005. ISBN: 975-6121-00-9. sf. 152-3


Ayrıca Şu Link var. Ancak, kırık.
GreekMurderers_tr.Net - "Pontus Soykırımı" Koca Bir Yalan
Tam iki yıl sonra, 15 Nisan 1919'da 12.000 Andart, Türkleri aldatmak için kadınlarının ve çocuklarının eşliğinde, bir Türk kasabası olan komşu Casur'a gece ...

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder