19 Aralık 2006 Salı

Atatürk, Bilim ve Sanat



Gazi Mustafa Kemal Atatürk 1935 yılında yapmış olduğu bir konuşmada “Bir ulus ki resim yapamaz, bir ulus ki bilimin gerektirdiği şeyleri yapmaz, itiraf etmeli ki o ulusun ilerleme yolunda yeri yoktur. Oysa bizim ulusumuz gerçek nitelikleriyle ilerleyecektir.” sözleriyle Türkiye’de resim ve heykel sanatlarına verdiği önemi belirtmiş ve bu sanatların Türkiye’nin uzak köşelerine kadar girerek büyük kitlelere yayılmasını mümkün kılmıştır. Osmanlılar zamanında 1883 de “Sanayi Nefise Mektebi Alisi” olarak kurulan yüksekokul 1926 da Atatürk’ün emriyle “Güzel Sanatlar Akademisi” ne dönüştürülmüş ve Fındıklıda çifte Saraylardan önce birine, sonra ikisine taşınmıştır. 10 Eylül 1937 de Atatürk tarafından açılışı yapılan Dolmabahçe Sarayı Veliaht Dairesindeki İstanbul Resim ve Heykel Müzesi, 1939 yılında başlayan yıllık Devlet Resim ve Heykel Sergisi geleneği devam ederek bugün de Türk sanat ve başyapıtları büyük bir gururla sunulmaktadır.

Cumhuriyet devrinde Anıt ve Heykeller yaptırma hareketi 1925 de başlamıştır. O dönemde, Türkiye’de Türk heykeltraşlar bulunmadığından yabancı heykeltraşlar çalışmışlardır. 1925 Ankara Ulus Meydanında bir zafer anıtı yaptırılması girişiminde bulunulmuş. Ankara Belediyesi’nce bir yarışma açılmıştır. Birinciliği Viyanalı Heykeltraş H.Krippel kazanır. Ankara’dan sonra aynı heykeltraşa İstanbul’da Sarayburnu Parkı’nda bir Atatürk heykeli daha yaptırılmıştır. Krippel bundan sonra Konya’da ve Samsun’da ki Atatürk heykellerini yapmıştır. Sarayburnu’nda ki Atatürk anıtı 3 Ekim 1926 da açılır. İstanbul’da, Taksim’de ve İzmir’de ki 9 Eylül Atatürk anıtların’da İtalyan Heykeltraş Canomika yapmıştır.

Bu ilk Anıt-heykellerden sonra Türk Heykeltraşlarda Anıtlar ve Heykeller dikmeye başlayacaklardır. Bu heykeltraşlarımız:

• Zühtü Müridoğlu
• Nejat Sürel
• Ali Hadi Bara
• Hüseyin Ankaözkan
• Nusret Suman
• Sadi Çalık
• Yavuz Görey
• İlhan Koman
• Hüseyin Gezer
• Teoman Germaner
• Tamer Başoğlu
• Ferit Özşen
• Namık Denizhan

/Prof. Dr. Muhteşem Giray
ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ DERGİSİ, Sayı 54, Cilt: XVIII, Kasım 2002  

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder