20 Haziran 2007 Çarşamba

İsmet Nedim; Bestekâr ve Ses Sanatçısı



"Hafif Türk Sanat Müziği"nin öncüsü




"Musiki kaideleri bestekârların eserlerinden çıkar. Kaidelere göre beste yapmak aynı şeyin tekrarı demektir."  "Özgür olmayan bir sanatçı yaratıcı olamaz! Yaratamayan bir sanatçı da sanatçı sayılmaz. Hiç elleri bağlı bir ressam düşünebilir miyiz?"


İsmet Nedim 25 yıl ses sanatçısı olarak Ankara Radyosu'nda çalışmış ve Batı Musikisi bilgilerini, Türk Müziği bilgileri ile birleştirince, yeni bir beste anlayışı, meydana getirmiştir. Musiki otoriterleri, bu yeni Anlayışa "Hafif Türk Sanat Müziği" demişlerdir.



DOĞUM VE OKUL YILLARI
24 Mart 1937 Samsun da doğan İsmet Nedim Saatçi, Kadriye Hanım ile Nedim Saatçi'nin iki erkek çoçuklarının küçüğüdür. Müzisyen bir ailenin çocuğu olan İsmet Nedim, çok küçük yaşda musiğiye, dedesinin ve babasının çaldığı kanun ve amcasının çaldığı keman sesleri ile tanışmıştır.

Samsun Fazılkadı İlkokulun da öğretim hayatına başlayan İsmet Saatçi; iki yıl ortaokula devam etmiş, sonra "Samsun Erkek Sanat Enstitüsü Tesviye - Torna - Teknik Resim Bölümü" nü "Pekiyi" derece ile bitirdikden sonra Yıldız Teknik Okulu Mühendislik Bölümü'ne devam etmiştir. Aynı yıllarda İstanbul Belediye Konservatuarına da devam eden İsmet Saatçi, Yıldız Teknik Okulu üçünçü sınıfından devamsızlık nedeniyle okuldan uzaklaştırılmıştır. İstanbul Konservatuar'ın dan 1956 yılında mezun olduktan sonra Ankara'ya gelerek; büyük batı müsikîsi üstatları Halil Bedii Yönetken, Muammer Sun ve Kemâl İlerici'den özel dersler almaya başlamış. Üç yıl boyunca Batı Müziğinin, Sol - Do - Fa Anahtarlarını okumasını ve nazariyat bilgilerini öğrenmiştir. Müziği Konservartuar'da ve Ankara Radyosu'nda öğrenen İsmet Nedim, Fahri Kopuz, Halil Bedii Yönetken, Muammer Sun, Muzaffer İlkar, Refik Ahmet Sevengil, Ruşen Ferit Kam, Suphi Ziya Özbekkan, Şefik Gürmeriç'ten feyz almıştır.

ASKERLİK
Vatani görevini Yedek Subay Öğretmen olarak Amasya'da yapar.

ANKARA RADYOSU
1958 ve 1959 yıllarında Ankara Radyosun da açılan Ses Sanatçısı sınavına girmesine rağmen kazanamamıştır. Üçünçü Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve eşi Reşide Bayar'ın tavassutu ile 1959 yılı sonunda imtihansız olarak Ankara Radyosuna alındıktan 15 gün sonra, İzmir Senatörü İskender Cenap Ege'nin "Torpille Radyoya alındı" gerekçesi ile Radyo'dan atılır. Altı ay sonra açılan imtihanda; Sadi Hoşses'e ait nihâvend makamındaki "Ağlamakla, inlemekle ömrüm gelib geçiyor" isimli şarkıyı okuyan İsmet Nedim, jüri üyelerinin: Halil Bedii Yönetken, Muzaffer İlkar, Münir Nurettin Selçuk, Necdet Varol, Nevdat Atlığ, Refik Ahmet Sevengil, Ruşen Ferit Kam, Şerif Muhittin Targan'dan oluşur. Güneri Tecer, Neşe Can, Turhan Özek ve Kemâl Öncan devre arkadaşlarıdır. Halil Bedii Yönetken'nin "Benim Kalfam" dediği İsmet Saatçi, hocasının derslere devam edemediği günlerde, arkadaşlarına "Solfej" derslerini anlatmıştır.

"NEDİM" ADI
Bir radyo programında İsmet Saatçi'nin "Çoban Çesmesi" isimli şarkısını, şarkının söz yazarı olan Faruk Nafiz Çamlıbel ile birlikte dinleyen o zamanki Basın Yayın Genel Müdürü Refik Ahmet Sevengil, kendi aralarında İsmet Saatçi'nin soyadını tartışırlar. Radyo Evi'ne telefon ederek İsmet Saatçi'ye; Biz senin Saatçi olan Soyadını, babanın ismi olan Nedim ile değiştirdik. Bundan sonra senin sanatçı adın "İsmet Nedim" dir derler. O günden itibaren de İsmet Saatçi, İsmet Nedim adını kullanır.

İLK BESTESİ
İsmet Nedim'nin ilk bestesi; 1961 yılında bestelediği sözleri Faruk Nafiz Çamlibel'e ait olan "Çoban Çeşmesi" isimli muhayyer kürdi şarkıdır. İkinci bestesi ise; "Sarı gülüm korkmaz mı?" isimli, sözleri Mehmet Erbulan'a ait muhayyer kürdî şarkıdır. Pek çok bestesi hem kendisi, hem de diğer sanatçılar tarafından plaklarda ve filimlerde seslendilrilmiştir.

İLK KONSERİ
1962 yılında ilk koserini Batı Enstrümanları ve Türk Müziği Sazları eşliğinde Ankara "Büyük Sinema" da veren konsere dördüncü Cumhurbaşkanı Cemâl Gürsel ve Devlet Protokol'u da katılır. Konser sonrası dördüncü Cumhurbaşkanı C.G: "...Evladım, konseri beğendim. Türk Musikisi'n de yenilik yapmak istemiyenler bir gün hüsrana uğrayacaklardır. Seni tebrik ediyorum." sözleri ile takdirlerini belirtir.

Münir Nurettin Selçuk: 15 Ekim 1966 tarihli "Milliyet Gazetesi" nde "O'nun yaptığını biz radyolarda yapamadık. Musikimiz böyle ilerler, tebrik borcumuzdur" demiştir.

Zeki Müren: 1965 yılında, Ankara Radyosu'na geldiğinde İsmet Nedim ile karşılaşınca; "İsmet Nedim Bey, lütfen hayranlarınızın başına benim ismimi yazınız" demiş ve "Musikimiz zengişleşti, gerek söz, gerek saz, gerek aralık bakımından... Sizi takdirle anacağım" diye ilave etmiştir.

İSTANBUL RADYOSU
İsmet Nedim, 1967 yılında İstanbul Radyosu'na tayin olur. Tayin edilmesine rağmen yeniden imtihan edilmek istenir. Gazeteci Kemâl llıcak ve Orhan Tahsin'in tanık olduğu bir olay şöyle gelişir: Devrin Basın Yayın Genel Müdürü Turgut Özakman İsmet Nedim'i çağırır. "Seni radyodan atmak istiyorlar, ne dersin" diye sorar. İsmet Nedim cevaben, elinde tuttuğu "Bin cefâ görsem ey sasnem senden" isimli acem Asîran şarkının notasını göstererek, "...efendim, Ankara ve İstanbul Radyo Evleri Nota Kütüphanelerinde bulunan aynı esere ait notalar farklılıklar gösteriyor. Işte buyurun elimdeki nota da bunların bir tanesi. Ben bu tür yanlışlıkları söyleyince göze batıyorum! diye cevap verince, Turgut Özakman bu iddia karşısında hemen Ruşen Ferit Kam'ı çağırtarak İsmet Nedim ile yüzleştirir. Ruşen Bey, kemençesi ile eseri geçer ve notadaki yanlışlığı kabul eder. Bunun üzerine Turgut Bey, ikinci bir emre kadar İstanbul radyosun da faaliyet gösteren "Denetim Kurulu Başkanlığı" nın görevini durdurur ve İsmet Nedim'in kadrolu olarak İstanbul Radyosu'na tayinini onaylar. 1981 yılına kadar İstanbul Radyosu- nda Ses Sanatçısı olarak görev yapan İsmet Nedim 1981 yılında Almanya nın Berlin şehrine göç eder.

AİLESİ
1977 tarihinde eşi, "İsmet Nedim'i İsmet Nedim yapan gizli, güzel kuvvetim", diye adlandırdığı Zeynep Hanım'la evlenmiştir. Dilâra Guay ve Dilruba Saatçi adlı iki kızı vardır.

TÜRKİYE'DEN AYRILIŞI
Sanatçılar, düşünürler ve bilim adamları soluk almadıkları yerlerde duramazlar. Yaratıcılık onların oksijenidir. Alışılmışın dışına çıkmış ve, Türk müziğine yenilik getirdiği için devamlı engellenmiştir. 1980 yıllarında İsmet Nedim Türkiyede yaratıcı ortamı bulamayıp Berline yerleşmiş, 1981 - 2003 yılları arasında Müzik okullarında Doçent olarak öğretim üyeliği yapmışdır.

BESTELERİ
İsmet Nedim'in yeni besteleri ile birlikte 350'e yakın bestesi vardır. Kendi ve çeşitli Ses Sanatkarlarının seslendirdiği bazı eserler:

AGORA MEYHANESİ
BEN KİMİ SEVECEĞİM
ARIM, BALIM, PETEĞİM
AŞK DİLENCİSİ
CEPHEDEN ANNEYE MEKTUP
HAN DUVARLARI
BENİMDE CANIM VAR
KALBSİZ
ÇOBAN ÇEŞMESİ
ÇOBAN YILDIZI
ANNEYE MÜJDE
OYUN BİTTİ
O ESKİDENDİ
SARI GÜLÜM KOKMAZ MI ?$
UNUTAMIYORUM
NASIL İHANET ETTİN ?
İKİ DAMLA GÖZYAŞI
ESKİCİ
ŞÜKÜR BİZE ABA DÜŞTÜ
BENİ HATIRLA
KAYIP İLANI
BOŞ KALAN ÇERÇEVE
YABAN GÜLÜ
DİLÂRA
GELİNCİK
LEYLAKLÂRIN ALTINDA
SEVEN NE YAPMAZ
KAYBOLAN UMUTLAR
ADINI ANMAYACAĞIM
BENİ HATIRLA
PAMUK İPLİGİ
SEN SEVGiDEN NE ANLARSIN
KAPRİS
NİNNİ, V.B


Kaynaklar: Türk Musikisi, bestekârları külliyatı (Sayı:37), İsmet Nedim Saatçi, Hayatı ve Eserleri; Turhan Taşan 2002, Ahmet Say; Müzik Ansiklopedisi, Başlangıçtan Günümüze Kadar Türk Bestekârları Ansiklopedisi 1978, Ses sanatçılar Ansiklopedisi 1970, İsmet Nedim'i Sevenler Derneği Tüzüğü 1965, Çeşitli gazeteler 1964 - 2005

İLETİŞİM
Yorumlarınızı, düşüncelerinizi veya sorularınızı yazılı olarak ismetnedim@dilruba.de a gönderebilir, İsmet Nedim'in eski ve son bestelerini bulmak için,

Türkiye - İstanbul 0090 (0)212 264 20 99
 0090 (0)212 731 45 90
Almanya - Berlin 0049 (0)30 824 32 74

Telefon numaralarına müracaat edebilirsiniz.


İsmet Nedim SAATÇİ Hakkında

İsmet Nedim SAATÇİ ile Röportaj

İsmet Nedim SAATÇİ Diskografisi

İsmet Nedim SAATÇİ'nin Bir Yazısı

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder