Havza Yörgüç Mustafa Paşazade Camii

Küçük hamamın bitişiğinde Selçuklu mimari tarzında yapılmış olan camii, Yörgüç Mustafa Bey tarafından yaptırılmıştır. Milli mücadele yıllarında  30 Mayıs 1919 ve 6 Haziran 1919  mitinglerinin başlangıçları bu camiden olmuştur. 30 Mayıs 1919 da Havza da düzenlenen "İlk Miting" den önce Cuma namazı sırasında şehitlerimize mevlit okutularak, mevlitte şeker yerine İzmir üzümü dağıtılıp İzmir'in Yunanlılarca işgalini pretosto eden konuşmaların yapıldığı Mustafa Bey camii bu bakımdan Milli Mücadelemizin ilk kongresinin temellerinin atıldığı yer olarak ta bilinmekte bu özelliği tarihi önemini bir kat daha artırmaktadır.

http://www.samsunkulturveturizm.gov.tr/alan.asp?id=15

Günümüzde hizmet verebilecek şekilde restore edilen cami halen geçmişini yaşatarak hizmet vermektedir. Kaplıcaların bitişiğinde bulunması nedeniyle, kaplıcalar camii olarak da anılmaktadır.

Havza Yörgüç Mustafa Paşazade Camii

Son iç tamiri 1979 yılında Cami Yaptırma ve Yaşatma Derneği tarafından gerçekleştirilen Yörgüç Paşazade Mustafa Bey Camiinin lambrileri ve içteki yeşil halılar, camiinin dış merdivenleri ve sıvaları bu tarihte yenilenmiş, minaresi de eskisi yıkılarak 1978 yılında yenisi yapılmıştır.

****

Yörgüç Paşa Kimdir?

Osmanlı veziri. Babası Amasya ileri gelenlerinden Atabekzâde Abdullah Beydir. Doğum târihi bilinmemektedir. Çelebi Sultan Mehmed Amasya’dayken, hizmetinde ve lalalığında bulundu. Ankara Savaşı (1402) sonrasında bozulan Osmanlı birliğinin tekrar sağlanmasında, Çelebi Sultan Mehmed’e yardımcı oldu. Bunun mükâfâtı olarak da, Çelebi Sultan Mehmed’in, Osmanlı birliğini sağlamasından sonra, Amasya sancakbeyliğine tâyin edildi. Samsun ve civârında ve Sivas’ta çıkan isyanları bastırdı. 1415 yılında Murad Çelebi (İkinci Murad), Amasya sancakbeyliğine tâyin edilince Şehzâde’nin lalası oldu. Şehzâde Murad’ın 1420’de tahta çıkması üzerine Amasya’dan ayrıldı. Bilâhare 1422 yılında vezirlik rütbesiyle, Rum beylerbeyi olarak Amasya’ya gönderildi. Pâdişâh değişikliğinden istifâde edip karışıklık çıkarmak isteyen eşkıyâ ve yerli beylere karşı başarılı faaliyetler yaptı. Eşkıyânın tamâmına yakınını ortadan kaldırıp bir kısmını da yakalayarak muhâfaza altına aldı. 1434’te, yaşlılığı dolayısıyla beylerbeylik vazifesinden alındı.

 ***

Fetret döneminden sonra, kendi adına sikke kestirecek kadar ünlü bir Osmanlı paşasıdır. Çelebi Mehmed 1413'te tahta çıktıktan sonra küçük oğlu Şehzade Murad'ı Amasya'ya vali olarak atadı. O sırada Ankara valisi olan Yörgüç Paşa da devlet işlerini yürütmesi için Amasya'ya davet edildi. Derhal Amasya'ya gelen Yörgüç Paşa, Amasya etrafındaki asayişsizliğin önünü almaya başladı. Çevrede büyük bir otorite sağladı. Verdiği büyük hizmetlerden dolayı kendi adına akçe kestirmesine izin verildi. Bunlara Yörgüç paşa Akçesi dendi. 1441 yılında vefât eden Yörgüç Paşa, Amasya’da câmi, imâret, medrese ve türbeden müteşekkil bir külliye yaptırmıştır.