5 Aralık 2006 Salı

Canik Bölgesinin Zaptı

Osmanlılar'ın, Canik bölgesini ilhak etmek üzere uğraştıkları dönemde doğu sınırlarında Karakoyunlu ve Akkoyunlu Türkmen devletleri vardı. Bu iki devlet, devamlı olarak birbirleri ile mücadele edip bölge halkına zarar vermekte idiler.

Hayati boyunca Timur'a düşman olmuş ve onunla mücadele etmiş olan Karakoyunlu Devleti'nin beyi Kara Yusuf, Osmanlılar'ın dostu idi. Kara Yusuf, Erzincan’ı Akkoyunlular'dan alarak kendi adamlarından olan Pir Ömer Bey'e vermişti. Pir Ömer Bey, kendi sahasını genişletmek için Şarkî Karahisar Bey'i Melek Ahmed Bey'in oğlu Hasan Bey'i tehdid ederek burayı alıp kendi bölgesine katmak istiyordu. Bu tehdid üzerine Hasan Bey, yardım istemek üzere o dönemde Amasya valisi bulunan Şehzade Murad'a bir heyet göndermişti. Fakat henüz yardim gelmeden harekete geçen Pir Ömer bu beyi yakalayarak Şarkî Karahisar'i da zapt etmişti.

Bundan sonra biri Sivas, diğeri de Karahisar'a tâbi iki Canik (bunlardan Samsun ve Çarsamba tarafları Sivas Canik'ine, Ordu tarafları da Karahisar Canik'ine aittir.) bölgesinde de faaliyette bulunan Pir Ömer'in bu hareketi, Osmanlı Devleti'ni endişeye sevk etmişti. Nitekim, 1418 yılında Pir Ömer'in Karahisar Canik'ini, mahallî beylerden Alparslan oğlu Hasan’ın da Çarşamba taraflarım alması, nihayet Candaroglu Isfendiyar Bey'in de Müslüman Samsun'u alarak Bafra Bey'i olan oğlu Hızır Bey'e vermesi, Çelebi Sultan Mehmed'in harekete geçmesine sebep olmuştur.

Daha önce de belirtildiği gibi Sivas Canik'i mıntıkasında biri Müslüman diğeri Cenevizliler'e bağlı olan ve kâfir (Gavur) Samsun denen, birbirine yakın iki Samsun vardı. Yukarıda belirtilen hadiseler cereyan ederken her iki Samsun'un alınmasına karar verilerek Amasya valisi Şehzade Murad'in lalası Biçeroglu Hamza Bey, Cenevizliler'in elindeki Samsun'a almaya memur edildi. Bu haberi duyan Ceneviz Samsun'u halkı, şehri ateşe verdikten sonra gemilere binip buradan ayrılır. Böylece bu Samsun, savaş olmadan ele geçmiş oldu. Bundan sonra da Müslüman Samsun kuşatma altına alınmıştı. Şehrin muhafızı İsfendiyar oğlu Hızır Bey, mukavemet edemeyeceğini anlayarak şehri bizzat sefere katılmış olan Çelebi Sultan Mehmet’e teslim eder. Çelebi Sultan Mehmed, Hızır Bey'e kardeşi Kasım Bey gibi kendisinin de Osmanlı Devleti'nin hizmetine girmesini teklif etmiş ise de Hızır Bey, aralarındaki düşmanlıktan dolayı kardeşi ile bir arada bulunamayacağını belirterek özür dilemiş ve babasının yanına dönmüştür(1419).

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder