2 Ağustos 1926 gecesi Türkiye'nin ''Bozkurt'' adlı
yolcu gemisi, Fransız ''Lotus'' gemisi ile Ege Denizi'nde çarpışır. Bozkurt
gemisi batar ve 8 Türk denizcisi boğularak ölür. Ertesi gün, İstanbul'a gelen
Lotus gemisinin kaptanı tutuklanır ve Türk mahkemelerince 80 gün hapis cezasına
çarptırılır. Lotus gemisinin kaptanının karşı çıkışları sonucu dava, Lahey
Sürekli Adalet Divanı'na intikal eder. Lahey Sürekli Adalet Divanı, 7 Eylül
1927'de, Türkiye'nin hukuka aykırı davranmadığına karar verir. Bu kararla birlikte
''Geminin adı ve Türk milletinin milli simgesi, Türk özgürlük ve
bağımsızlığının timsali olmasından ötürü'', Türk heyetine, Atatürk'e verilmek
üzere tunçtan bir Bozkurt heykeli armağan edilir. Bu davadan dolayı, dönemin
adalet bakanı Mahmut Esat'a, Atatürk tarafından Bozkurt soyadı verilmiştir.
HEYKEL GÖZDEN UZAKLAŞTIRILIYOR
Adı geçen Bozkurt heykeli 1968 yılına değin
Anıtkabir'de sergilenmiş, 1968'de Samsun'da Gazi Müzesi'nin açılmasıyla
Atatürk'ün birçok özel eşyası ile birlikte Samsun'a yollanmıştır. Bu Bozkurt
heykeli 1978 yılına dek Samsun Müzesi'nde sergilenmiş, fakat CHP iktidarının
baskıları sonucu (bu baskıda devrin imar ve iskan bakanı Ali Topuz hayli etkin
olmuştur) müzenin deposuna atılmıştır. O günden sonra da heykeli bir daha gören
olmamıştır.
VE HEYKEL YENİDEN KEŞFEDİLİYOR
Konu hakkında araştırmalar yapan Türkiye Gazetesi
muhabiri Kemal Çapraz, heykelin izini sürer ve Samsun'daki Gazi Müzesi'nde
bulunduğunu öğrenir. Müze müdürü Mustafa Akkaya'dan bilgi almak ister. Müdür
böyle bir heykelin bulunmadığını söyler. Kemal Çapraz, bozkurt heykelinin
müzenin deposunda olduğunda ısrar eder ve nihayet heykel depoda bulunup gün
ışığına çıkarılır. Fakat müdür bey, akmazsa damlar misali yine zorluk çıkarmak
ister ve heykelin fotoğraflarının çekilmesine izin vermez. Lakin acar gazeteci
Kemal Çapraz bakanlıktan aldığı yazılı izinle heykelin fotoğraflarını çeker.
HEYKELİN BOYUTLARI
Lahey Sürekli Adalet Divanı'nca Atatürk'e armağan
edilen bozkurt heykeli kaidesiyle birlikte 29 sm yüksekliğinde, 34 sm
uzunluğunda olup, kaidesi 30-12'dir.
ATATÜRK'ÜN ÇALIŞMA MASASINDAKİ BOZKURT
Atatürk'ün çalışma masasında çağırma zili olarak
kullandığı küçük bir bozkurt heykeli daha vardır. Yine tunçtan olan bu heykel
kaidesiyle birlikte 8 sm yüksekliğinde ve 9 sm uzunluğundadır.
Bu heykel de gazeteci Kemal Çapraz'ın
girişimleriyle Samsun Gazi Müzesi'nde bulunmuştur.;
Atatürk döneminde 1927 yılında basılan kağıt 5 ve
10 liralarda Bozkurt resmi kullanılmıştır. Burada Bozkurt, ay-yıldızın içinde
koşar durumda tasvir edilmiştir.
Maarif Vekaleti'nin 1925 yılında açtığı yarışmanın
birincisi olan Namık İsmail'e ödül olarak
Bozkurt arması verilmiştir.
Daha Cumhuriyet dahi ilan edilmeden 1922 yılında
TBMM Bozkurt'lu pul bastırmıştır.
Atatürk'ün emriyle 1935 yılında Bozkurt marka
sigarası üretilmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder